Het verdwenen landschap, route noord
- afstand 50,4 km
- duur 3:21
Wanneer kun je op de fiets vijf landhuizen en twee kastelen bewonderen? Tijdens de fietsroute 'Achter de luiken van Heino'. Deze landgoederenroute laat je dromen over lang vervlogen tijden en griezelen bij het relaas van een oude verhalenverteller. Ondertussen ontvouwt zich het geschiedenisboek van de streek. Speciaal voor fietsers geeft Salland een kijkje achter de luiken…
Elk landgoed heeft zijn eigen verhaal en geschiedenis. Ook de gekleurde luiken van pachtboerderijen maken in een oogopslag duidelijk tot welke buitenplaats deze behoort. Handig voor rondtrekkende reizigers zoals uit het verhaal! Die historische kleuren zijn vaak een verwijzing naar het familiewapen van de adellijke familie die kasteel, spieker of havezate bewoonde, of nog altijd bewoont.
In tegenstelling tot kasteel zijn de begrippen spieker en havezate misschien wat minder bekend. In een spieker of voorraadschuur bewaarden de edellieden het graan dat ze van hun pachters in natura ontvingen. Later werden spiekers vaak uitgebouwd tot buitenplaatsen om bijvoorbeeld zomers de benauwde stad te ontvluchten. Een havezate is een landelijk huis waarvan de adellijke bewoners speciale rechten genoten; vrijstelling van allerlei belastingen en zitting in de Staten van Overijssel. Om je bezit tot havezate te laten promoveren werden voorwaarden gesteld. Zo moest het huis een ‘adelyc getimmerte’ en omgracht zijn. De eigenaar moest goed zijn voor tenminste 25.000 gulden aan geld en goederen, minimaal 24 jaar, lid van de Nederlands Hervormde kerk en van onbesproken gedrag. Het oude gewest Overijssel telde vele havezaten, die verspreid lagen over drie kwartieren. Het Land van Vollenhove had er 20, Twente 43 en Salland telde er niet minder dan 74, meer dan de helft van het totaal. Verschillende daarvan liggen op de fietsroute 'Achter de luiken van Heino'.